Ông Nguyễn Thanh Sơn (Việt Trì, Phú Thọ) hỏi: Tôi tham gia mua đấu giá tài sản từ Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản thuộc Sở Tư pháp. Tài sản này do cơ quan thi hành án dân sự kê biên của người phải thi hành án. Tôi đã trúng đấu giá và giao nộp đủ tiền mua tài sản nhưng chưa được giao tài sản với lý do cơ quan thi hành án có sai sót khi ke biên tài sản này. Vậy, trong trường hợp này tôi có được giao tài sản hay phải nhận lại tiền, lãi suất do tôi vay tiền nộp mua tài sản ai chịu ?

- Điều 258 Bộ luật Dân sự năm 2005 về quyền đòi lại động sản phải đăng ký quyền sở hữu hoặc bất động sản từ người chiếm hữu ngay tình quy định: “Chủ sở hữu được đòi lại động sản phải đăng ký quyền sở hữu và bất động sản, trừ trường hợp người thứ ba chiếm hữu ngay tình nhận được tài sản này thông qua bán đấu giá hoặc giao dịch với người mà theo bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền là chủ sở hữu tài sản nhưng sau đó người này không phải là chủ sở hữu tài sản do bản án, quyết định bị huỷ, sửa”.

Điều 4 Nghị định số 17/2010/NĐ-CP ngày 04/03/2010 của Chính phủ về bán đấu giá tài sản quy định bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người mua được tài sản bán đấu giá, theo đó quyền, lợi ích hợp pháp của người mua được tài sản bán đấu giá được pháp luật bảo vệ. Các cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm bảo đảm việc thực hiện quyền, lợi ích hợp pháp của người mua được tài sản bán đấu giá.

Trong trường hợp có người thứ ba tranh chấp về quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản đã bán đấu giá thì việc xác định quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản đó được thực hiện theo quy định của pháp luật dân sự.

Trong trường hợp có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc sửa đổi một phần hoặc hủy bỏ toàn bộ các quyết định liên quan đến tài sản bán đấu giá do có vi phạm pháp luật trước khi tài sản được đưa ra bán đấu giá nhưng trình tự, thủ tục bán đấu giá tài sản đó bảo đảm tuân theo đầy đủ quy định của pháp luật thì tài sản đó vẫn thuộc quyền sở hữu, quyền sử dụng của người mua được tài sản bán đấu giá. Tổ chức, cá nhân có lỗi gây ra thiệt hại phải bồi dưỡng theo quy định của pháp luật.

Mặt khác, tại khoản 5 Điều 2 Thông tư liên tịch số 14/2010/TTLT-BTP-TANDTC-VKSNDTC ngày 26/7/2010 của Bộ Tư pháp, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao quy định: “Trường hợp bản án, quyết định bị kháng nghị đã được tổ chức thi hành một phần thông qua bán đấu giá nay bị huỷ, sửa thì cơ quan thi hành án tiếp tục hoàn thiện thủ tục theo quy định của pháp luật cho bên mua đấu giá, trừ trường hợp thủ tục bán đấu giá vi phạm quy định của pháp luật”.

Như vậy, nếu ông không đồng ý với thỏa thuận nhận lại tiền đã nộp và tiền bồi thường thiệt hại, thì ông có quyền yêu cầu giao tài sản đã mua đấu giá thành theo đúng hợp đồng mua đấu giá tài sản.

PLVN

Dở khóc vì mua tài sản “thi hành án”

thủ tục dây dưa. Những bất cập cũng như sự chồng chéo trong quá trình xét xử của các cơ quan tiến hành tố tụng đã khiến người mua chẳng khác nào tự "rước họa vào thân".

Bà Lý Thị Cẩm Thúy trúng đấu giá căn nhà số 508 Nguyễn Chí Thanh, phường 7, quận 10, TP HCM - tài sản kê biên trong vụ kiện đòi nợ 600 triệu đồng của Ngân hàng Thương mại cổ phần Nam Á với ông bà Nguyễn Hữu Trí và Đặng Kim Cúc.

Khi thủ tục mua bán nhà đang được hoàn tất, VKSND Tối cao ra quyết định kháng nghị giám đốc thẩm. Do vậy, Đội thi hành án, Trung tâm Bán đấu giá phải hủy kết quả bán đấu giá với bà Thúy để chờ kết quả xét xử của cấp giám đốc thẩm.

Ngày 26/12/2000, TAND Tối cao quyết định giữ nguyên bản án phúc thẩm, bác kháng nghị của VKS. Đội thi hành án quận 10 tiếp tục bán đấu giá căn nhà trên. Trong cuộc bán đấu giá lần 2, bà Thúy cũng là người trúng đấu giá với số tiền phải trả tăng lên gần gấp đôi (378 lượng vàng).

Mọi việc tưởng kết thúc khi bà Thúy giao tiền cho Trung tâm Bán đấu giá, Đội thi hành án quận 10 trích số tiền này để trả cho Ngân hàng Thương mại cổ phần Nam Á, bà Thúy cũng đã đứng tên chủ quyền căn nhà trên. Nhưng các cơ quan tố tụng lại tiếp tục gây ra "cú sốc" với bà Thúy khi Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao ra quyết định hủy quyết định giám đốc thẩm và bản án phúc thẩm của TAND TP HCM giao hồ sơ về TAND TP HCM để xét xử phúc thẩm.

Ngày 4/12/2002, TAND TP HCM đã ra quyết định đình chỉ vụ án với lý do “Ngân hàng Thương mại cổ phần Nam Á có đơn rút yêu cầu khởi kiện đối với ông Trí, bà Cúc do hai bên đã thi hành án xong". Trong khi thực tế khoản nợ trả ngân hàng lấy từ tiền bà Thúy đã bỏ ra để mua căn nhà 508 Nguyễn Chí Thanh.

Hiện nay, bà Thúy đã chết. Theo ông Vũ Quốc Doanh (Đội trưởng Đội thi hành án quận 10): “Cách tốt nhất là người thừa kế của bà Thúy phải kiện Trung tâm Bán đấu giá ra tòa rồi từ đó trung tâm kéo theo một số cơ quan khác như: thi hành án, VKS, tòa án...”. Tuy nhiên, ông Doanh cũng không biết chắc kết quả sẽ đi đến đâu.

Trường hợp của bà Thúy chỉ là điển hình trong nhiều trường hợp “tiền mất tật mang” khác của những người tham gia mua tài sản bán đấu giá. Nhiều cán bộ trong ngành bán đấu giá thừa nhận, hiện nay ai cũng ngại việc bán đấu giá tài sản thi hành án, kể cả trung tâm lẫn người mua và người bán.

Ông Nguyễn Thu Giang (Phó giám đốc Sở Tư pháp TP HCM) nói: “Mua bán tài sản bán đấu giá có khi người mua lại tự rước họa vào thân. Đó là những trường hợp mua tài sản trong các vụ án mà tòa tuyên tịch thu nhưng khi người mua được rồi thì không chịu làm giấy tờ cho họ với lý do tài sản không rõ nguồn gốc”. Một tình trạng mà những người có liên quan đến việc mua bán đấu giá đều rất sợ đó là quyết định kháng nghị. Bởi vì, hiện nay phần lớn những tài sản đã được bán đấu giá nhưng gặp kháng nghị là ách tắc kéo dài gây ra nhiều tình cảnh đau lòng cho người mua tài sản bán đấu giá. Do chưa có một cơ chế đặc biệt nào để bảo vệ người mua tài sản bán đấu giá cũng như những chồng chéo trong việc xét xử của các cơ quan tố tụng dẫn đến người dân không tin tưởng ở trung tâm bán đấu giá tài sản.

Ông Nguyễn Hoàng Huy (Giám đốc Trung tâm Bán đấu giá TP HCM) cho biết, nhiều người ví Trung tâm Bán đấu giá như trung tâm “lừa đảo”. Theo ông Huy, cần có thủ tục đặc biệt áp dụng riêng với tài sản bán đấu giá để việc chuyển giao quyền sở hữu được thuận lợi và giảm bớt rủi ro cho người mua; phân định rõ tài sản nào được phép bán đấu giá, tài sản nào không để tránh tình trạng bán rồi lại không hợp thức hóa được cho người mua.

Nghị định 86/CP về bán đấu giá tài sản đã không còn phù hợp. Có những trường hợp xảy ra trên thực tế nhưng nghị định không quy định như: người trúng đấu giá tài sản không nộp tiền đặt cọc trúng đấu giá thì phải giải quyết như thế nào; tiền đặt cọc 1% khi trúng đấu giá là chưa phù hợp vì dễ dẫn tới việc tham gia đấu giá để phá cuộc đấu giá...

Mua được tài sản nhà, đất bán đấu giá và đã thanh toán tiền đầy đủ từ tháng 3.2011, nhưng đến nay người mua vẫn chưa được giao tài sản.

Ngày 25.2.2011, vợ chồng ông Nguyễn Đình Hiến, ngụ tại 17B đường 3/4 TP Đà Lạt (tỉnh Lâm Đồng) tham gia đấu giá tài sản và đã mua trúng ngôi nhà và đất tại số 20 đường Xô Viết Nghệ Tĩnh (XVNT), P.8, TP Đà Lạt, đứng tên Ngô Đình Đạt và Trần Thị Tâm Hiền (là người phải thi hành 2 bản án dân sự). Việc đấu giá mua bán tài sản này, Chi cục Thi hành án dân sự TP Đà Lạt (THA Đà Lạt) hợp đồng với Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản tỉnh Lâm Đồng thực hiện công khai, đúng trình tự thủ tục, đúng pháp luật.

Ngôi nhà số 20 Xô Viết Nghệ Tĩnh, P.8, TP Đà Lạt - Ảnh: Lâm Viên

Ông Hiến phải bán nhà cũ, vay mượn thêm để thanh toán hết số tiền hơn 4,6 tỉ đồng cho Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản tỉnh Lâm Đồng vào ngày 24.3.2011. Theo cam kết trong hợp đồng mua bán đã ký thì ngày 3.4.2011, Chi cục THA Đà Lạt phải bàn giao tài sản cho vợ chồng ông Hiến.

Sau 3 lần ông Hiến gửi đơn yêu cầu giao tài sản, ngày 4.7.2011, THA Đà Lạt mới có văn bản trả lời nêu lý do: “Ngày 14.3.2011, Cục Thi hành án dân sự Lâm Đồng (Cục THA Lâm Đồng) có văn bản yêu cầu tạm dừng các khoản chi trả đối với tất cả các quyết định THA để đảm bảo việc giải quyết khiếu nại tố cáo. Do vậy, Chi cục THA chưa tiến hành giao nhà cho ông bà được”.

Công văn số 253/NV-THA của Cục THA Lâm Đồng cho rằng, THA Đà Lạt bán tài sản không đúng thẩm quyền theo quy định. Do vậy Cục THA Lâm Đồng sẽ tổ chức bán tài sản lại. Như vậy, việc bán đấu giá nhà đất 20 XVNT đang trong vòng “tranh chấp” của nội bộ THA khiến người dân phải gánh chịu thiệt hại. Khi PV Thanh Niên đặt vấn đề những thiệt hại mà người mua được nhà, đất số 20 XVNT ai sẽ bồi thường, ông Nguyễn Hữu Hùng, chấp hành viên, Phó phòng Nghiệp vụ Cục THA Lâm Đồng từ chối trả lời. Suốt 5 tháng qua, ông Hiến như ngồi trên đống lửa, vì gửi đơn cầu cứu khắp nơi nhưng chưa được giải quyết.

Không đồng ý, ông Hiến gửi đơn khiếu nại và tố cáo THA Đà Lạt vi phạm hợp đồng mua bán tài sản. Ngày 27.7.2011, THA Đà Lạt có quyết định số 19 giải quyết khiếu nại của ông Hiến với nội dung: Chấp hành sự chỉ đạo và thực hiện công văn số 164/THA và văn bản số 253/NV-THA của Cục THA Lâm Đồng, do vậy đến nay Chi cục THA Đà Lạt chưa tiến hành giao tài sản cho ông. Quyết định số 19 còn nêu rõ: “Chấp nhận toàn bộ đơn khiếu nại của ông Nguyễn Đình Hiến. Hướng xử lý: Chấp hành viên được phân công tiếp tục tổ chức THA theo quy định của pháp luật”.

Sau đó, ông Hiến trực tiếp đến Cục THA Lâm Đồng nộp đơn khiếu nại và xin gặp lãnh đạo nhưng không được. Chưa kể những người được THA từ việc đấu giá nhà đất 20 XVNT theo quyết định của tòa án liên tục gửi đơn yêu cầu chi trả tiền, nhưng THA Đà Lạt vẫn chưa giải quyết.

Rắc rối từ đâu?

Ông Nguyễn Sỹ Cần, Phó chi cục trưởng Chi cục THA Đà Lạt cho biết, Chi cục THA đã chuẩn bị các thủ tục theo quy định về việc giao tài sản cho người mua trúng đấu giá. Tuy nhiên, do ông bà Đạt - Hiền đang phải thi hành quyết định THA số 03/QĐ ngày 18.11.2010 tại Cục THA Lâm Đồng, mặt khác ông bà Đạt - Hiền có đơn khiếu nại việc bán đấu giá tài sản của Chi cục THA Đà Lạt.

Qua tìm hiểu, việc THA Đà Lạt bán đấu giá nhà đất tại số 20 XVNT dựa theo quyết định THA số 240/QĐTHA ngày 13.5.2010, để thực hiện bản án số 07/2010/DS-ST ngày 9.2.2010 của TAND TP Đà Lạt và bản án số 54/2010/DS-PT ngày 29.4.2010 của TAND tỉnh Lâm Đồng, chi trả cho 5 cá nhân mà ông bà Đạt - Hiền đang nợ tiền. Tuy nhiên ngày 6.8.2010, Cục THA Lâm Đồng có thêm quyết định THA số 03/QĐ-THA để thu cho một ngân hàng số tiền gần 3 tỉ đồng mà ông bà Đạt - Hiền phải trả.